Leuk en interactief lezen stimuleren: tips voor ouders

Lezen is een essentiële vaardigheid die de basis legt voor het hele leven van je kind. Toch kan het een uitdaging zijn om je kind enthousiast te maken om te beginnen met lezen. In dit blog geven we je daarom tips om lezen te stimuleren en vooral een stukje leuker te maken, zodat jouw kind met plezier een boek oppakt.

Mijn kind heeft geen zin om te lezen. Hoe ga ik hiermee om?

Het kan frustrerend zijn wanneer je kind geen interesse toont in lezen, vooral als je weet hoe belangrijk deze vaardigheid is. Maar geen zorgen, elk kind heeft zijn eigen tempo en interesses. Hieronder vind je enkele manieren om de eerste stap te zetten richting meer leesplezier.

Achterhaal de oorzaak

De eerste stap is om te achterhalen waarom je kind geen zin heeft om te lezen. Dit kan je doen door een open gesprek aan te gaan:

• Vraag naar hun gedachtes over lezen: Vraag je kind waarom het niet wil lezen. Begrijp of het boek niet interessant is, de tekst te moeilijk is, of dat er een andere reden is.
• Observeer het leesgedrag: Let op of je kind moeite heeft met bepaalde woorden of zinnen. Misschien is het leesniveau te hoog en raakt je kind daardoor ontmoedigd.

Zorg voor een vaste leesroutine

Consistentie is de sleutel tot het opbouwen van gewoonten, ook bij lezen. Maak van lezen een vast onderdeel van de dagelijkse routine:

• Vaste leestijd: Kies een vast moment van de dag voor leestijd, zoals na het avondeten of voor het slapengaan. Dit helpt je kind te weten wat het kan verwachten. Zo wordt lezen een vanzelfsprekendheid, wat absoluut bijdraagt aan het leren lezen.
• Gezellige leeshoek: Creëer een uitnodigende leeshoek met comfortabele kussens en voldoende licht. Een gezellige plek kan lezen aantrekkelijker maken. Jouw kindje voelt zich namelijk sneller op zijn plek en ziet dit daardoor ook echt als een leuk plekje.

Gebruik positieve woorden en uitleg

Kinderen reageren goed op positieve woordjes. Beloon je kind voor elke inspanning die het doet om te lezen:

• Lof en aanmoediging: Prijs je kind voor elke poging om te lezen, ongeacht hoe klein. Benadruk hoe knap je het vindt dat jouw kleine een bepaald woord heeft geleerd.
• Beloningssysteem: Introduceer een beloningssysteem met stickers of punten. Bijvoorbeeld, na tien gelezen boeken mag je kind een klein cadeautje uitkiezen of een leuke activiteit doen.
• Extra verhaaltjes: Beloon leesinspanningen door een extra verhaaltje voor te lezen voor het slapengaan. Dit maakt lezen iets om naar uit te kijken. Voorgelezen worden voor het slapengaan is namelijk iets wat de meeste kinderen ontzettend leuk vinden.

De voordelen van lezen voor jonge kinderen

Lezen biedt veel verschillende voordelen die verder gaan dan het vergroten van de woordenschat. Kinderen stimuleren om te lezen is niet per definitie makkelijk, maar levert zowel jongere als iets oudere kinderen voordelen op:

Betere cognitieve ontwikkeling

Lezen helpt kinderen om hun denkvaardigheden en probleemoplossend vermogen te verbeteren. Dit levert de volgende concrete voordelen op:

• Analytischdenken: Kinderen leren zo op jonge leeftijd verbanden te leggen en patronen te herkennen in verhalen, wat het analytisch denkvermogen bevordert. Iets wat zeker in de latere fase van hun leven belangrijk kan gaan worden.
• Geheugen: Het onthouden van personages, verhaallijnen en details uit een boek traint het geheugen van je kind.
• Creativiteit: Verhalen prikkelen de fantasie en stimuleren creatief denken.

Ontwikkeling van taal

Door te lezen, wordt de woordenschat van een kind uitgebreid en wordt het beter in het begrijpen van taal. Dit zijn de specifieke voordelen:

• Nieuwe woorden leren: Kinderen komen in aanraking met nieuwe woorden en leren deze in de juiste context te gebruiken. Het helpt jouw kindje om al op jonge leeftijd moeilijke woorden te lezen en gebruiken.
• Zinsstructuren begrijpen: Het lezen van verschillende soorten teksten helpt kinderen om diverse zinsstructuren te begrijpen en te gebruiken.
• Snellere verbetering in het praten: Een rijkere woordenschat en beter taalbegrip maken kinderen betere sprekers en schrijvers.

Verbetering van concentratie en discipline

Regelmatig lezen kan de concentratie en het doorzettingsvermogen van een kind verbeteren:

• Langere aandachtsspanne: Door te lezen leren kinderen langer stil te zitten en zich te concentreren op een taak. Dit kan bij veel kinderen namelijk nog wel eens een probleem zijn.
• Doorzetten: Kinderen ontwikkelen geduld en doorzettingsvermogen door een boek van begin tot eind te lezen.
• Focus: Lezen vraagt om aandacht voor detail, wat helpt bij het verbeteren van de focus.

Meer empathisch vermogen

Verhalen helpen kinderen om zich in te leven in anderen en verschillende perspectieven te begrijpen. Dit heeft tal van voordelen:

• Inlevingsvermogen: Door zich in te leven in personages leren kinderen hoe ze zich in kunnen leven in anders kinderen of mensen.
• Sociale vaardigheden: Het begrijpen van verschillende perspectieven helpt kinderen om beter met anderen om te gaan en sociale situaties beter te navigeren.
• Emotionele intelligentie: Verhalen over diverse emoties en situaties helpen kinderen om hun eigen gevoelens en die van anderen beter te begrijpen.

Concrete tips voor ouders om hun kind aan het lezen te krijgen

Het stimuleren van lezen bij kinderen kan uitdagend zijn, zeker omdat vanuit school vaak vakken als begrijpend lezen de link leggen met lezen. Laat dit nou net vaak de minder leuke verhalen zijn. Breng er daarom sowieso een beetje plezier in voor jouw kleine! Leren lezen moet voelen als iets leuks, niet als een verplichting. Start met de juiste aanpak en boeken lezen kan in een keer een leuke en interactieve activiteit worden. Hieronder geven we enkele concrete tips die je kunt gebruiken.

Voorlezen als een goed begin

Voorlezen uit boeken is een geweldige manier om kinderen kennis te laten maken met boeken en verhalen. Het heeft meerdere voordelen:

• Gezelligheid: Voorlezen is een mooie gelegenheid om quality time door te brengen met je kind. Samen met je kind onder een dekentje kruipen en een verhaal lezen is een prachtige herinnering voor zowel jou als je kind.
• Woordenschat vergroten: Kinderen horen nieuwe woorden en leren hoe ze in verschillende contexten worden gebruikt. Dit is vooral nuttig als je interactief voorleest en uitleg geeft over onbekende woorden.
• Luistervaardigheid: Voorlezen verbetert de luistervaardigheid en aandachtsspanne van je kind. Stel tussendoor vragen over het verhaal om ervoor te zorgen dat je kind actief luistert en begrijpt wat er gebeurt.

Samen lezen stimuleren met ouders of broertjes en zusjes

Samen lezen kan een leuke en interactieve manier zijn om de leesvaardigheid van je kind te verbeteren:

• Interactief lezen: Stel vragen over het verhaal, moedig je kind aan om voorspellingen te doen en bespreek de personages. Dit maakt het lezen dynamischer en houdt je kind betrokken.
• Om de beurt lezen: Lees om de beurt een pagina of een paragraaf om jouw kindje echt het gevoel te geven dat ze samen aan het werken zijn. Dit geeft je kind ook een gevoel van prestatie en zelfvertrouwen. Wanneer jouw kind leest met jou of broertjes en zusjes, geeft dit hem of haar een gevoel van trots.

Zorg dat je het goede voorbeeld geeft

Kinderen leren door te imiteren. Laat zien dat lezen leuk en belangrijk is:

• Lees zelf regelmatig: Laat je kind zien dat je zelf ook geniet van lezen. Het goede voorbeeld geef je door samen te lezen in dezelfde ruimte, zodat je kind ziet dat lezen een waardevolle tijdsbesteding is. Kinderen spiegelen namelijk vaak het gedrag van hun ouders.
• Boeken in huis: Zorg ervoor dat er altijd boeken in huis zijn die toegankelijk zijn voor je kind. Een huis vol boeken maakt lezen een vanzelfsprekend deel van het dagelijks leven. Er zijn verschillende soorten boeken, denk aan: een informatief boek, muziekboeken en bijvoorbeeld geluidenboekjes. Je kunt dus een tas vol boeken in huis halen als je wilt om erachter te komen wat past bij jouw kleine.

Verschillende soorten programma's voor leesbevordering

Er zijn verschillende programma's en apps beschikbaar die het lezen kunnen bevorderen:

• Digitale boeken: Gebruik apps en e-books die interactieve functies hebben zoals geluidseffecten en animaties. Deze functies kunnen het lezen aantrekkelijker maken voor kinderen die van technologie houden.
• Bibliotheekbezoek: Regelmatige bezoekjes aan de bibliotheek kunnen je kind enthousiast maken over nieuwe boeken en verhalen. Laat je kind zelf boeken kiezen om een gevoel van eigenaarschap te creëren.
• Leesprogramma's op school: Informeer naar leesbevorderingsprogramma's op de school van je kind en moedig deelname aan. Vaak bieden scholen programma's aan zoals 'Leesplein' of 'Boekenpret', die lezen leuk en toegankelijk maken.

Voor de kinderen die een wedstrijd leuk vinden: de leesbingo

Maak lezen spannend door er een spel van te maken:

• Leesbingo: Maak een bingokaart met verschillende leesopdrachten, zoals 'lees een boek met een dier in de hoofdrol' of 'lees onder een boom'. Dit geeft een speelse draai aan het lezen en kan kinderen motiveren om meer te lezen.
• Prijzen: Bied kleine beloningen aan voor het voltooien van een rij op de bingokaart. Dit kan iets simpels zijn zoals een sticker, of iets speciaals zoals een extra speeltijd.
• Competitie: Moedig een gezonde competitie aan tussen broers, zussen of vriendjes. Een beetje rivaliteit kan motiverend werken en het leesplezier vergroten. Hiermee stimuleer je ook om jouw kinderen thuis samen te laten lezen, wat ook weer voordelen heeft.

Zorg in elk geval voor leuke boeken

Het is cruciaal om boeken te kiezen die je kind leuk vindt of laat je kind gewoon zelf een boek uitkiezen:

• Interesses van je kind: Kies boeken die aansluiten bij de interesses van je kind, of dat nu dinosaurussen, prinsessen of ruimtevaart zijn. Laat jouw kind daarom ook vooral zelf een boek uitkiezen. Dit verhoogt de kans dat je kind geboeid blijft door het verhaal.
• Verschillende soorten boeken: Probeer verschillende soorten boeken uit, zoals strips, informatieve boeken of doeboeken. Dit helpt je kind te ontdekken wat hij of zij leuk vindt en houdt het leesmateriaal gevarieerd.
• Aangeraden door leeftijdsgenoten: Boeken die door leeftijdsgenoten worden aanbevolen kunnen ook aanslaan. Vraag aan andere ouders of kinderen welke boeken populair zijn.
• Het juiste niveau aanbieden: Het verschil in niveau bij beginnende lezers kan ontzettend variëren. Met verschillende AVI-boeken zie je heel concreet wat voor niveau een boek is. Vaak zijn verhaallijnen in simpelere boeken ook een stuk eenvoudiger. Sommige kinderen vinden dit saaier, waardoor lezen stimuleren ook een stuk moeilijker wordt. Zorg ervoor dat je boeken kiest die uitdagend genoeg zijn, maar niet te moeilijk.

Maak gebruik van technologie

In ons digitale tijdperk zijn technologische hulpmiddelen inmiddels bijna niet meer weg te denken en kunnen deze dus ook lezen aantrekkelijker maken:

• Interactieve leesapps: Er zijn verschillende apps beschikbaar die lezen leuk maken door interactieve functies, zoals audioboeken met geluidseffecten en spellen die gekoppeld zijn aan het verhaal.
• Educatieve spellen: Veel educatieve spellen zijn ontworpen om de leesvaardigheid te verbeteren. Zoek naar spellen die passen bij het leesniveau en de interesses van je kind.
• E-readers: Sommige kinderen vinden het leuker om op een e-reader te lezen in plaats van een fysiek boek. E-readers kunnen ook handig zijn voor kinderen die moeite hebben met traditionele boeken.

Zo ga jij lezen stimuleren bij jouw kinderen

Het stimuleren van lezen bij kinderen kan een uitdaging zijn, maar met de juiste aanpak is het zeker niet onrealistisch. Door jouw kleine spruit het gevoel te geven dat lezen echt iets leuks is en er ook een feestje van te maken is de kans groter dat jouw kleine graag leest. Voorlezen, samen lezen of out-of-the-box ideeën zoals een muziekbingo kunnen het eerste stapje in de goede richting zijn. Heb geduld en geef jouw kind vooral de tijd en ruimte om te ontdekken wat zij aan lezen nou echt precies het leukst vinden. Ieder stapje dat jouw kleine zit is er een in de goede richting en om trots op te zijn!